Toksoplazmoza to choroba wywołana przez zakażenie pierwotniakiem Toxoplasma gondi. Jest popularna na całym świecie, a częstość jej występowania wśród ludzi zależy od klimatu, sposobu odżywiania oraz warunków sanitarno-epidemiologicznych i waha się od 5 do 90%. Cysty pasożyta utrzymują się w organizmie najprawdopodobniej przez całe życie i mogą uaktywniać się w okresie bardzo obniżonej odporności.

Zakażenie pasożytem może nastąpić przede wszystkim poprzez spożywanie surowego lub niedogotowanego mięsa zawierającego cysty. Może je również zawierać woda, gleba, lub warzywa zanieczyszczone odchodami kota. Niekiedy następuje również zakażenie płodu podczas infekcji matki w czasie ciąży. Czasem drogą zakażenia jest transfuzja krwi czy przeszczep zakażonych narządów.

 

Toksoplazmozę dzielimy na dwa typy:

 

Toksoplazmoza wrodzona

Zakażenie płodu następuje podczas infekcji u matki, przy czym ryzyko zakażenia wzrasta wraz z czasem trwania ciąży, zależy od przepuszczalności łożyska, układu odpornościowego matki i płodu oraz zjadliwości pasożyta, przy czym zakażenie płodu w I trymestrze często jest przyczyną jego obumarcia;

 

Toksoplazmoza nabyta

Zakażenie następuje poprzez kontakt z odchodami kota, spożycie zakażonego surowego lub niedogotowanego mięsa, mleka, brudnych warzyw. Najczęściej ma postać bezobjawową lub poobjawową, a okres wylęgania wynosi około dwóch tygodni. 

Toksoplazmoza - podział ze względu na objawy:

Węzłowa

Charakteryzuje się przede wszystkim powiększeniem węzłów chłonnych, zwłaszcza szyjnych, ale także podżuchwowych, karkowych, pachowych i pachwinowych;

Brzuszna

Objawami są: pogorszenie łaknienia, bóle brzucha, wymioty, powiększenie wątroby, śledziony, węzłów chłonnych krezkowych, oraz żółtaczka;

Oczna

Charakteryzuje się powstaniem zapalenia w siatkówce oka, co z kolei może prowadzić do upośledzenia, a nawet utraty wzroku.

 

Mogą występować również objawy grypopodobne takie jak: osłabienie, bóle mięśni, bóle głowy, stany podgorączkowe (rzadko gorączka), a także wzmożona potliwość, zwłaszcza w nocy.

W rozpoznaniu toksoplazmozy najczęściej wykonuje się badanie krwi na obecność swoistych przeciwciał IgM, IgG, IgA, a czasem wykorzystuje się metodę PCR do wykrywania materiału genetycznego pierwotniaka Toxoplasma gondi.
 

Jak zapobiegać toksoplazmozie i uchronić przed nią dziecko?

• unikać spożywania surowego lub niedogotowanego mięsa, a po jego obróbce przed gotowaniem dokładnie myć ręce, nóż i deskę do krojenia;
• dokładnie myć warzywa;
• do pracy w ogródku czy sprzątania kociej kuwety zakładać rękawiczki, które po użyciu należy umyć;
• sprzątać kocią kuwetę jak najczęściej, najlepiej codziennie, bo zapobiega to dojrzewaniu oocyst;
• wykonać badanie serologiczne w kierunku toksoplazmozy jeszcze przed planowaną ciążą, co zmniejszy prawdopodobieństwo zakażenia płodu.