Czym są badania prenatalne, po co się je przeprowadza i jakie są nowe zasady ich wykonywania, obowiązujące od połowy 2024 r.? Przeczytaj artykuł i sprawdź.
Badania prenatalne wykonuje się u ciężarnych kobiet. Mają one na celu sprawdzenie stanu zdrowia dziecka i wykrycie ewentualnych chorób, nieprawidłowości genetycznych bądź wad rozwojowych. Dzięki temu np. szpital może się przygotować wcześniej na przyjęcie dziecka wymagającego specjalnej opieki, a leczenie części chorób można rozpocząć jeszcze przed rozwiązaniem. Wykryć można również nieprawidłowości, które mogłyby zagrozić zdrowiu i życiu matki. Badania prenatalne w ciąży dzielimy na inwazyjne i nieinwazyjne.
Czytaj dalej artykuł pod zdjęciem
Przygotuj się do karmienia piersią. Poznaj akcesoria, które pomogą Ci w tym pomogą>>
Nieinwazyjne badania prenatalne nie wpływają na środowisko płodu i w związku z tym są całkowicie bezpieczne dla dziecka i przyszłej mamy. Są to badania przesiewowe, ich wynik nie pozwala na dokładne określenie choroby lub wady. Do badań nieinwazyjnych zaliczamy USG oraz testy biochemiczne z krwi. Badanie USG pozwala na ocenę, jaki jest stopień rozwoju płodu, jaka jest płeć dziecka i czy ciąża rozwija się prawidłowo.
Nieinwazyjnym badaniem prenatalnym jest test PAPP-A, który pozwala na określenie ryzyka wad genetycznych płodu. Ten test polega na pobraniu krwi, jest wykonywany w pierwszym trymestrze. W razie jego nieprawidłowego wyniku może zostać zlecone wykonanie badania inwazyjnego.
Czytaj dalej artykuł pod zdjęciem
Zaoszczędź czas i pieniądze. Skorzystaj z naszych gotowych zestawów okołoporodowych>>
Inwazyjne badania prenatalne są bardziej jednoznaczne i pozwalają na wykrycie konkretnych chorób i innych nieprawidłowości. Wykonuje się je, żeby potwierdzić wynik badań przesiewowych. Polegają na pobraniu płynu owodniowego lub fragmentu tkanek płodu. Ryzyko powikłań jest wyższe niż w przypadku badań nieinwazyjnych, ale nadal jest ono niewielkie. Do inwazyjnych badań prenatalnych zaliczamy: amniopunkcję, kordocentezę i biopsję kosmówki.
Nieinwazyjne badania prenatalne są wykonywane przy każdej ciąży. Zalecane jest między innymi wykonanie co najmniej trzech USG, po jednym w czasie każdego trymestru. Inwazyjne badania prenatalne są zazwyczaj wykonywanie, jeśli badania przesiewowe wyszły nieprawidłowo. Jednakże istnieją także inne sytuacje, w których wykonanie ich jest zalecane.
Wskazaniami do wykonania inwazyjnych badań prenatalnych jest sytuacja, w której:
• w badaniach prenatalnych nieinwazyjnych wyszły nieprawidłowości
• ciężarna urodziła już wcześniej chore dziecko
• w rodzinie występuje choroba genetyczna
Czytaj dalej artykuł pod zdjęciem
Do tej pory badania prenatalne w ciąży były refundowanie tylko dla kobiet: po 35 roku życia, w których rodzinie lub w rodzinie ich partnera występuje choroba genetyczna, które urodziły wcześniej dziecko z wadą genetyczną lub w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości podczas USG. Od lipca 2024 r. wszystkie kobiety mogą bezpłatnie wykonać niektóre badania prenatalne, które wcześniej nie były refundowane. Potrzebne jest tylko skierowanie od lekarza prowadzącego ciąże.
Dzięki nowym zasadom każda przyszła mama może bezpłatnie wykonać np. test PAPP-A, czyli nieinwazyjne badanie prenatalne. Pozwala to na lepszą diagnostykę i zwiększa bezpieczeństwo dziecka i matki, dzięki wcześniejszemu i dokładniejszemu wykrywaniu nieprawidłowości.
Konsultacja merytoryczna: położna i edukatorka ds. laktacji Katarzyna Orawiec-Rymszewicz