Kiedy dowiedziałaś się, że zostaniesz mamą Twoja radość nie miała końca, ale kiedy musiałaś przekazać wiadomość swojemu pracodawcy, na pewno miałaś dylemat i z obawy przed utratą pracy zastanawiałaś się: mówić czy nie.
Na szczęście już minęły czasy kiedy pracodawca mógł bezkarnie zwolnić kobietę w ciąży. W tej chwili prawo Cię chroni i w razie jakichkolwiek nieprawidłowości zawsze możesz sprawę zgłosić do Państwowej Inspekcji Pracy, bo to właśnie oni zajmują się egzekwowaniem prawa na drodze pracownik – pracodawca. Jeśli kontrola wykaże jakiekolwiek nieprawidłowości nakaże Twojemu przełożonemu je usunąć i nałoży na niego karę finansową. Jeżeli Twoje prawa zostaną naruszone, masz również możliwość dbania o swoje interesy na drodze postępowania sądowego. Nie martw się wysokimi opłatami. Pracownik jest uprzywilejowany w sprawach roszczeniowych dotyczących prawa pracy. Roszczenie do 50 tys. złotych są zwolnione od opłaty sądowej.
Pamiętaj, że prawo chroni Cię niezależnie od tego, czy zgłosiłaś pracodawcy fakt bycia w ciąży, czy nie zrobiłaś tego i zamierzasz poinformować go w terminie późniejszym. Nie jest prawdą, że pracodawca nabywa wobec Ciebie obowiązki związane z Twoim rodzicielstwem w momencie zgłoszenia mu informacji o ciąży.. Dla ochrony przed wypowiedzeniem czy rozwiązaniem umowy o pracę nie jest ważny termin wykazania odmiennego stanu, ale sam fakt bycia w ciąży. Należy jednak pamiętać , iż dokumentem potwierdzającym stan ciąży musi być zaświadczenie lekarskie.
Jeśli jesteś zatrudniona na czas określony lub na okres próbny powyżej jednego miesiąca, a umowa kończy Ci się przed rozwiązaniem ciąży, pracodawca jest zobowiązany do przedłużenia jej, aż do dnia porodu. Pod warunkiem, że rozwiązanie umowy wypada po upływie trzeciego miesiąca ciąży.
Potem oczywiście wszystko zależy od dobrej woli Twojego szefa, który może, ale nie musi podpisywać z Tobą kolejnej umowy o pracę.
Pamiętaj, nie martw się na zapas. Jest coraz więcej pracodawców, dla których ciąża nie stanowi problemu i po urlopie macierzyńskim przyjmą Cię z otwartymi rękoma na Twoje dawne stanowisko pracy.
Jeśli pracodawca nie przedłuży Ci umowy, z dniem jej zakończenia tracisz status pracownika i nie należy Ci się urlop macierzyński. Masz jednak prawo do zasiłku macierzyńskiego.
Troszkę inaczej sprawa wygląda, gdy masz umowę na okres próbny zawartą na czas krótszy niż jeden miesiąc oraz umowę na zastępstwo. Taki stosunek pracy nie jest przez prawo tak chroniony jak to ma miejsce w wyżej opisanych sytuacjach. Przede wszystkim pomimo ciąży umowy te nie ulegają automatycznemu przedłużeniu. Przywileje związane ze stosunkiem pracy nie obejmują też umów cywilnoprawnych takich jak umowa zlecenie, czy umowa o dzieło, itp.
Jeśli jesteś zatrudniona na umowę o pracę, przy czym nie jest to umowa na okres próbny krótsza niż jeden miesiąc, prawo chroni Cię przed zwolnieniem. Pracodawca nie ma prawa w trakcie ciąży i podczas urlopu macierzyńskiego rozwiązać ani wypowiedzieć Ci umowy.
Jeśli w trakcie wypowiedzenia dowiedziałaś się, że jesteś w ciąży, pracodawca ma obowiązek przywrócić Cię na dawne stanowisko. Należy w tej sytuacji przedstawić przełożonemu zaświadczenie lekarskie, potwierdzające ciąże.
Jeśli Twój zakład pracy ogłosił upadłość lub likwidację, pracodawca ma prawo rozwiązać z Tobą umowę. Termin ten ustalany jest z zakładową organizacja związkową. Jeśli taka nie istnieje, czas rozwiązania umowy ustala sam pracodawca. Musisz jednak wiedzieć, że jeżeli w związku z upadłością lub likwidacją Twoja umowa zostanie rozwiązana bez zapewnienia innego zatrudnienia, przysługuje Ci zasiłek na warunkach zasiłku macierzyńskiego.
Okres ciąży i urlopu macierzyńskiego nie chroni jednak przed rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli następuje ono z Twojej winy (np. kradzież, oszustwo). Pracodawca ma prawo Cię zwolnić w tej sytuacji, pod warunkiem, że zgodę wyrazi organizacja związkowa, jeśli taka w Twoim zakładzie pracy działa.
Kobieta w ciąży nie powinna wykonywać uciążliwej, a przede wszystkim szkodliwej dla zdrowia pracy.
Nie możesz jej wykonywać nawet za Twoją zgodą. Jest to bezwzględny zakaz.
- nie możesz pracować w hałasie, na wysokościach oraz podwyższonym lub obniżonym ciśnieniu,
- nie możesz przenosić ciężarów, ani wykonywać zadań, które są związane z wysiłkiem fizycznym,
- jeśli pracujesz przy komputerze, nie powinnaś spędzać przed monitorem więcej niż 4 godziny dziennie,
- bezwzględnie unikaj miejsc, gdzie możesz być narażona na promieniowanie jonizujące, nadfioletowe lub będziesz w zasięgu pola elektromagnetycznego,
- nie powinnaś pracować w miejscu, gdzie możesz być narażona na kontakt ze szkodliwymi substancjami chemicznymi takimi jak: rtęć, substancje rakotwórcze, dwusiarczek węgla czy preparaty do ochrony roślin,
- nie powinnaś pracować w miejscach, gdzie możesz być narażona na kontakt ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi, wyklucza się kontakt z ludźmi bądź zwierzętami chorymi na zakaźne choroby zagrażające zdrowiu Tobie lub dziecku.
Oto szczegółowa lista prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia przy których nie wolno zatrudniać kobiet zawarta w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet: http://www.ciop.pl/15840.html.
Twój pracodawca jest zobowiązany na czas ciąży a także w okresie karmienia piersią przenieść Cię na inne, bezpieczne stanowisko pracy lub jeśli nie jest to możliwe zwolnić od obowiązku pracy. Oczywiście w tym czasie powinien wypłacać Ci regularnie wynagrodzenie. Jeśli zmieni się Twoje stanowisko pracy, pracodawca nie ma prawa obniżać Ci pensji. Jeżeli wynagrodzenie będzie niższe, pracodawca jest zobowiązany wypłacać Ci dodatek wyrównawczy.
Pracodawca nie ma prawa zatrudniać Cię w godzinach nadliczbowych. Nie możesz pracować w nocy, ani w systemie przerywanego systemu pracy. Bez Twojej zgody nie ma prawa przenieść Cię poza stałe miejsce zatrudnienia.
Jeśli w trakcie trwania pracy masz wcześniej ustaloną datę wizyty u lekarza lub musisz wykonać badania zlecone przez lekarza w związku z ciążą, których nie możesz wykonać poza godzinami pracy, pracodawca jest zobowiązany udzielić Ci wolnego. Za czas nieobecności w pracy z wyżej wymienionych powodów przysługuje Ci prawo do wynagrodzenia.
Jeśli dostałaś polecenie wykonania pracy, która jest zabroniona kobietom w ciąży, możesz odmówić jej wykonania bez jakichkolwiek konsekwencji.
Pamiętaj!! Prawo jest po twojej stronie.