Jedną z obaw, która niepokoiła nas, jako świeżo upieczonych rodziców było to, czy nasza Martynka prawidłowo rośnie. Każdej kolejnej wizyty w klinice oczekiwaliśmy z wielkim niepokojem. Tymczasem pediatra, widząc nasz lęk wytłumaczył nam, iż rozwój maluszka to bardzo dynamiczny proces, na który wpływ ma wiele czynników.
Podczas badania pan doktor ocenił rozwój fizyczny swej małej pacjentki na podstawie trzech parametrów: wagi, długości ciała oraz obwodu główki. Jeszcze niedawno siatka centylowa była dla mnie niczym „czarna magia”. Dzięki naszemu lekarzowi, który w bardzo obrazowy sposób wytłumaczył nam, czym ona jest, do czego służy wiem teraz, jak się nią posługiwać. Tabele lub wykresy, czyli tzw. siatki centylowe pozwalają ocenić, czy zmierzone w gabinecie wartości mieszczą się w przedziale uznawanym za normę wiekową. Normy te powstały na podstawie wielu pomiarów określonej populacji, w pewnym okresie czasu. To one służą ocenie prawidłowości rozwoju dziecka.
Siatka centylowa to nic innego, jak wykres, na którym widać krzywą, czyli średnią statystyczną, zmieniającą się wraz z wiekiem dziecka. Składa się ona z dwóch osi – pozioma obrazuje wiek dziecka, pionowa – wskazuje oceniany parametr. Po naniesieniu danych tj. wiek, waga, płeć, wzrost, otrzymujemy wykres z punktem, który jest wynikiem. Punkt ten to centyl, w którym mieści się dziecko.
Jak odczytać wynik? Bardzo łatwo. Przykładowo: jeśli jest to centyl 65 oznacza to, iż maluszek jest cięższy od 65% dzieci tej samej płci, a lżejsze od 35%. Za niepokojące i wymagające interwencji lekarza uznawane są wartości poniżej 3 i powyżej 97 centyla. Może to świadczyć o pewnych nieprawidłowościach w rozwoju dziecka i należy skonsultować się z pediatrą. Warto też co pewien czas nanosić nowe pomiary na wykres. Postępując w ten sposób, uzyskuje się krzywą rozwoju. Jest ona ważna podczas obserwacji naszego dziecka, bowiem jeżeli linia biegnie w tym samym lub dwóch sąsiednich przedziałach centylowych oznacza to, że nasza pociecha rozwija się prawidłowo.
Przeprowadzając badanie, lekarz bierze pod uwagę przede wszystkim cechy indywidualne każdego dziecka, tj. czynniki genetyczne (rodzina, płeć), przebyte lub trwające choroby, warunki życia, odżywianie. Badania specjalistów prowadzone pod tym kątem dowodzą, iż w dzisiejszych czasach przykładowo dwumiesięczne dziecko jest większe i cięższe, niż jego rówieśnik czterdzieści lat temu. Powodem tego jest większy standard życia, a zjawisko takie określane jest mianem akceleracji, czyli przyśpieszenia.
Na tejże wizycie pediatra powiedział nam, iż nie powinniśmy martwić się, jeżeli porównanie Martynki z innym dzieckiem w tym samym wieku, obserwowanym podczas spaceru, zabawy, ujawni pewne różnice, ponieważ mogą one mieścić się w granicach normy. Ponadto pan doktor uspokoił nas mówiąc, iż systematycznie odwiedzamy jego gabinet, nie opuszczamy żadnego z zalecanych badań kontrolnych, wobec czego on sam potwierdza prawidłowy i harmonijny rozwój naszej córeczki.
Zachęcam do obserwacji naszych maluchów, regularnych wizyt i badań oraz studiowania siatki centylowej. Pozwoli to monitorować rozwój naszych pociech.
