Badanie KTG to jedno z podstawowych badań w położnictwie. Dzięki niemu można monitorować czynność serca płodu oraz czynność skurczową mięśnia macicy. Wykonuje się je przede wszystkim pod koniec ciąży oraz w trakcie porodu. Dzięki temu badaniu możemy sprawdzić w jakim stanie jest dziecko i w razie jakichkolwiek nieprawidłowości zareagować jak najszybciej.
Kiedy jeszcze należy wykonać badanie KTG i od jakich czynników jest zależne – dowiedz się z naszego artykułu.
Badanie KTG przeprowadzane jest za pomocą umieszczonych na brzuchu dwóch pasów z czujnikami. Pierwszy z nich to przetwornik ultradźwiękowy, który służy do pomiaru bicia serca maluszka. Natomiast drugi rejestruje skurcze macicy. Czujniki podłączone są do monitora, na którym wyświetlają się wyniki. Badanie trwa z reguły około 30 minut, jednak w przypadku pewnych nieprawidłowości może zostać wydłużone do godziny.
W niektórych wypadkach przeprowadza się monitorowanie stałe płodu przez cały okres porodu. Pomimo korzyści z ciągłego nadzoru jest to niestety spora niedogodność dla rodzącej. Głównie dlatego, że podczas badania przyszła mama nie ma możliwości swobodnej zmiany pozycji. Gdy poród będzie przebiegał prawidłowo, co jakiś czas będzie można odpiąć Cię od aparatury, abyś mogła się chwilę przejść. Stałe monitorowanie zaleca się jedynie w wyjątkowych przypadkach, np. przy porodzie indukowanym z powodu ciężkiej patologii ciązy.
Najważniejszymi elementami w ocenie wyników zapisu KTG jest liczba uderzeń serduszka dziecka na minutę oraz jej wahania w stosunku do skurczów macicy. Prawidłowy rytm bicia serca płodu czyli tzw. normokardia to 110-160 uderzeń na minutę. Jest to tak zwana czynność podstawowa, która ulega ciągłym zmianom.
Jeśli czynność podstawowa wynosi powyżej 160 uderzeń na minutę, możemy mówić o tachykardii. Zbyt szybkie tętno dziecka to objaw niedotlenienia płodu bądź zakażenia wewnątrzmacicznego. Przyczyną tachykardii może być także gorączka lub infekcja przyszłej mamy, a także stres, palenie papierosów oraz zażywanie niektórych leków.
Jeśli natomiast podstawowa liczba uderzeń serca płodu jest niższa niż 110 na minutę to mamy do czynienia z bradykardią. Jej przyczyną może być niedotlenienie spowodowane zaciśnięciem lub owinięciem pępowiny wokół szyi płodu, a także silne skurcze macicy, wady serca płodu oraz przedwczesne odklejenie się łożyska. Gdy tętno dziecka spada w trakcie porodu, może to być tzw. objaw Gaussa - odruchowy spadek tętna w odpowiedzi na ucisk główki.
Liczba uderzeń płodu na minutę powinna się zmieniać – rosnąć lub maleć – w stosunku do średniej wartości częstości bicia serca płodu. Wahania częstości pracy serduszka dziecka nazywamy oscylacją serca płodu.
Prawidłowa oscylacja powinna mieścić się w przedziale 5-25 uderzeń na minutę, wtedy możemy mówić o prawidłowej pracy serca dziecka.
Jeśli oscylacja jest poniżej 5 uderzeń serca, świadczy to o braku zmienności czynności serca i mówimy wtedy o oscylacji milczącej, która może świadczyć o problemach z sercem płodu lub niedotlenieniu.
Gdy uderzenia serca płodu są powyżej 25 uderzeń na minutę, wynik wskazuje na oscylację skaczącą, która może świadczyć np. o ucisku na pępowinę w wyniku owinięcia się jej na szyję dziecka.
W wyniku zmniejszonej aktywności serca, np. gdy dziecko śpi, zakres uderzeń serca na minutę mieści się w przedziale 5-10 i jest to tzw. oscylacja zawężona.
Oscylacja falująca natomiast mieści się w zakresie 10-25 uderzeń serca na minutę i pojawia się w trakcie ruchów płodu w worku owodniowym.
W trakcie badania KTG oprócz podstawowej liczby uderzeń serca i oscylacji mają znaczenie również akceleracje czyli przyspieszenia akcji serca dziecka, które powinny pojawić się co najmniej 2 razy w ciągu 10-15 minut przez około 15 sekund. 2 akceleracje wskazują na dobry stan płodu. Akceleracje najczęściej wywoływane są przez ruchy dziecka lub skurcze macicy.
Nieprawidłowy odczyt może być spowodowany utrudnionym dopływem krwi (np. przez ucisk na żyłę główną bądź zaciśnięcie pępowiny), problemami z krążeniem lub chorobą przewlekłą u przyszłej mamy.
Dość często zdarza się, że wynik badania jest błędny np. z powodu nieprawidłowej pozycji podczas pomiarów. Gdy kobieta siada w pozycji, w której uciskana jest pępowina dziecka lub główna żyła dolna kobiety, wyniki KTG mogą być zaburzone. W tej sytuacji zalecana jest zmiana ułożenia ciała, aby zapis KTG przyjął prawidłowe wartości.
Jeśli ciąża przebiega prawidłowo, pierwsze KTG wykonuje się przeważnie ok. terminu porodu Gdy przewidywany termin porodu minął i maluszek mimo to nie śpieszy się z przyjściem na świat, KTG wykonuje się co 2-3 dni, aż do faktycznego porodu.
Dzięki KTG można monitorować stan płodu już od 25.tygodnia ciąży. Jednak tak wczesne badanie KTG wykonuje się przeważnie w przypadku ciąży mnogiej bądź z powikłaniami.
Regularne wykonanie badania KTG zalecane jest natomiast w następujących przypadkach:
• Urazy brzucha
• Krwawienia z pochwy
• Nieodczuwalne lub słabe ruchy dziecka
• Ciąża przenoszona
• Cukrzyca
• Nadciśnienie tętnicze
• Ciąża mnoga
• Ciąża zagrożona
• Wady serca płodu
Gdy byłam w ciąży obawiałam się czasem, że moje dziecko owinie się pępowiną i się udusi. Po porodzie z tych całych emocji zapomniałam się zapytać, czy córka była owinięta pępowiną (słyszałam , że często dzieci się tak rodzą), na szczęście wszystko było w porządku. Dzięki pępowinie dziecko jest w stanie żyć, jednak niestety może ona też stanowić duże zagrożenie dla jego zdrowia a nawet życia.
Czytaj więcej >
W trakcie ciąży badanie ultrasonograficzne lekarz wykonuje kilka razy, sprawdzając rozwój i kondycję Twojego dziecka. Jednak najbardziej wyjątkowe jest pierwsze USG. Dzięki niemu będziesz mogła zobaczyć maleństwo zanim przyjdzie na świat. Podpowiadamy, czego dowiesz się o swoim dziecku z pierwszego badania USG.
Czytaj więcej >
Wody płodowe są niezwykle ważne dla rozwoju Twojego dziecka. Umożliwiają transport i wymianę substancji odżywczych pomiędzy organizmem matki a maleństwem. Dodatkowo pełnią funkcję bariery ochronnej przed urazami i negatywnymi czynnikami zewnętrznymi. Dowiedz się, jak powstają wody płodowe oraz jaka jest prawidłowa ich ilość.
Czytaj więcej >
Czeka Cię pierwsza wizyta u ginekologa? Wybierz się z ojcem dziecka. Podpowiadamy, czemu warto na wizytę udać się wspólnie. Tata, to dodatkowe wsparcie i pomoc. Pierwsza wizyta bywa pełna emocji i wrażeń, partner przypomni Ci, o co miałaś spytać i zapamięta zalecenia lekarza.
Czytaj więcej >
Potrzebujesz wsparcia i zastanawiasz się, czy przed urodzeniem dziecka przysługuje Ci wizyta położnej? Ile razy w ramach NFZ może odwiedzić ciężarną? Spotkanie edukacyjne - co to takiego? Dowiedz się, gdzie szukać położnej, jak przebiega wizyta i czego dowiesz się podczas spotkania z położną w ciąży.
Czytaj więcej >
