Ile właściwie powinno spać dziecko - to jedno z najistotniejszych pytań świeżo upieczonych i dość często niewyspanych rodziców. Okazuje się, że pomimo różnego stylu spania i metod usypiania suma przespanych godzin u większości dzieci jest bardzo podobna.

Dlaczego sen jest taki ważny?

Sen, oprócz tego, że jest formą relaksu i wypoczynku, wspomaga wiele funkcji ciała oraz umysłu. Działa pozytywnie na pamięć, proces uczenia się, wzrost organizmu. Niedostateczna ilość snu zakłóca produkcję nowych komórek.

Rodzaje snu

Naukowcy rozróżniają dwie podstawowe fazy snu: głęboką i płytką.

Sen płytki czyli faza REM z ang. Rapid Eye Movments. Na tym etapie pojawiają się senne marzenia. Widoczne są wtedy charakterystyczne ruchy gałek ocznych pod powiekami, uśmiechy, grymasy na twarzy czy drgania kończyn. W fazie REM sen jest dość płytki, dlatego łatwiej się z niego dziecku wybudzić.

Sen głęboki czyli faza NREM. Na tym etapie snu ciało jest odprężone i mocno zrelaksowane, oddech równy. Maluszek wtedy odpoczywa.

Ile czasu powinno spać niemowlę?

Noworodek

Nie odróżnia dnia od nocy i budzi się we własnym rytmie. Ma siedem i więcej drzemek na dobę. Śpi od 17 do nawet 22 godzin, ale rzadko więcej niż kilka godzin za jednym razem. Przesypia tyle czasu, ponieważ musi przystosować się do całkiem nowych warunków.

Niemowlę 2-5 miesięcy

Większość dzieci w tym wieku śpi w ciągu nocy 5-9 godzin, natomiast w dzień funduje sobie 2-3 drzemki po około 2-3 godziny. Powoli zaczyna ustalać się indywidualny i dość regularny rytm czuwania oraz snu.

Zdarza się, że maluch w ciągu nocy ma momenty czuwania, ale nie wyjmuj go z łóżeczka i nie rozbudzaj zabawami czy głośnym mówieniem. Lepiej pogłaszcz maluszka po buzi lub zanuć kołysankę.

Niemowlę 5-8 miesięcy

Maluch w tym wieku jest bardziej aktywny. Wyróżnia się już dłuższy sen nocny, gdy śpi 8-12 godzin. W ciągu dnia ma zazwyczaj 2 drzemki po około 2 godziny.

Chęć poznawania świata sprawia, że maluchy w tym wieku z każdym tygodniem stają się coraz bardziej aktywne w ciągu dnia, przez co w nocy budzą się rzadziej.

Niemowlę 9-12 miesięcy

Dziecko w tym wieku potrafi przespać już całą noc, ale nie każde, i nie zawsze, ponieważ zaczyna się w tym czasie ząbkowanie, które zaburza niektórym fazę snu. Śpi około 10-12 godzin, natomiast w dzień zazwyczaj ma tylko jedną, dłuższą drzemkę trwającą 1-2 godziny. Nieregularnie pojawiać się może druga drzemka, jednak z wiekiem dziecka coraz rzadziej. Niekiedy bywa odwrotnie. Zaangażowany w zabawę i poznawanie świata maluch nie ma czasu na popołudniową drzemkę. W takiej sytuacji wieczorem po prostu pada ze zmęczenia.

Pamiętaj! Są to tylko statystyczne wartości. Każde dziecko jest inne i ma inne zapotrzebowania na sen i aktywność w ciągu dnia. Wcześniaki a także dzieci o niskiej masie urodzeniowej mogą budzić się częściej w nocy, ponieważ mają mniejsze żołądki. Potrzebują również znacznie więcej kalorii, ponieważ muszą nadrobić zaległości.

Kiedy dziecko zacznie przesypiać całą noc?

O przespanej nocy możemy powiedzieć, gdy maluch prześpi 5 godzin ciągiem bez budzenia się. Noworodki muszą jeść co 2-4 godziny, dlatego nie są zdolne do spania przez tak długi czas. Dopiero w wieku 2-3 miesięcy żołądek dziecka rozwinie się na tyle, by pomieścić wystarczająco dużo mleka. Porządnie najedzony maluch będzie potrafił dzięki temu przespać większą część nocy.

Jak zachowywać się przy śpiącym dziecku?

Gdy maluch śpi, nie musisz chodzić na paluszkach. Zachowuj się jak zwykle. Normalne, domowe odgłosy nie powinny zakłócić mu snu. Jeśli przyzwyczaisz niemowlę do kompletnej ciszy, będzie mogło potem zasnąć tylko w takich warunkach. Oczywiście odkurzanie czy remonty nie są wskazane, ale nie warto rezygnować z wieczornej rozmowy z partnerem czy cicho włączonego radia.

Jak pomóc dziecku przespać całą noc?

• Pomóż mu w nauce rozróżniania dnia od nocy. Staraj się, by dziecko było w ciągu dnia aktywne. Spróbuj włączać go w normalne, domowe aktywności. Baw się z nim, chodź na spacery bądź słuchajcie wspólnie muzyki. W nocy staraj się mówić ciszej i przygaś światła. Zasygnalizujesz w ten sposób, że zbliża się czas odpoczynku.
• Jeżeli Twój maluch przebudzi się w ciągu nocy na zmianę pieluszki czy karmienie, spróbuj go nie rozbudzać. Utrzymaj przygaszone światło, aby podkreślić, że noc to nie czas zabawy, ale pora snu.
• Zazwyczaj wystarczy uczucie sytości, by niemowlę zasnęło. Jeśli Twój maluch ma kłopoty ze snem, przytul go i ukołysz. To sprawdzona metoda. Nie musisz trzymać dziecka w ramionach. Możesz ułożyć go na poduszce i położyć na kolanach. Świetnie sprawdzi się również długa wiązana chusta. Moje dzieci lubiły również, jak im śpiewałam. To stary, wypróbowany sposób na wyciszenie malucha. Nieważne, że czasem fałszowałam. Najważniejsze, że moje dzieci się uspokajały, słysząc mój śpiew.
• Gdy maluch skończy 3-4 miesiące, staraj się podawać mu większość posiłków w ciągu dnia. W ten sposób organizm dziecka przyzwyczai się, że to dzień, a nie noc jest od jedzenia i z czasem zrezygnuje z nocnego podjadania.