Ssanie kciuka u niemowlaka to często nawyk. Niemowlę ssie palec już w łonie matki, rodzi się z tą umiejętnością, jest to odruch dominujący, który kształtuje się w kolejnych miesiącach życia malca. Dziecko ssąc pierś, zaspokaja niezbędne do życia potrzeby pokarmowe. Odruch wywołuje dotyk okolic ust, dziąseł czy podniebienia przez pierś lub smoczek butelki ,lub inny przedmiot np. pieluszkę, kocyk. Słabnie w okolicach 6 miesiąca życia dziecka wraz z rozszerzaniem diety, zmianą sposobu podawania i konsystencji pokarmu.
Ssanie kciuka u niemowlaka to sposób na rozładowanie i ukojenie emocji. Maluch, wkładając palce do buzi, stymuluje okolice ust i twarzy, co pozytywnie wpływa na rozwój czucia w jej obrębie. Kierowanie rączek i palców do ust, mlaskanie i wypychanie ich językiem świadczą o prawidłowym rozwoju. Zanim malec nauczy się kierować do ust przedmioty, ssie palce i całe piąstki. Zdarza się, że malec zaczyna ssać kciuk w trakcie odstawiania od piersi, rekompensując sobie w ten sposób stratę. Powodem bywa również bolesne ząbkowanie.
Jeżeli ssanie kciuka u niemowlaka jest okazjonalne, a malec nie ma problemów z jedzeniem, do tego bawi się zabawkami i gryzakami, wkładając je do ust, nie masz powodu do zmartwień.
Choć ssanie kciuka to naturalny odruch, zbyt długie i częste może powodować wady zgryzu i wymowy. Jeśli maluch uporczywie i długotrwale ssie, a na palcu widać tego ślady, wprowadź smoczek. W sytuacjach stresowych pomoże mu się uspokoić. Ssanie kciuka to nawyk trudny do wyeliminowania. W dodatku w przypadku palca to maluch decyduje, jak często i długo ma go w buzi. Ze smoczkiem jest inaczej. Od Ciebie zależy, czy malec smoczek dostaje do zasypiania, czy np. w sytuacjach awaryjnych.
Kciuk dziecka jest twardy, a jego kształt nie przypomina piersi. Smoczki są miękkie, wyglądem zbliżone do brodawki sutkowej. Ssanie kciuka może prowadzić do zniekształcenia palca oraz do powstania zmian w okolicach buzi dziecka. Kciuka nie można jak smoczka wymienić. W dodatku trudniej odzwyczaić dziecko od jego ssania.
Wybierając smoczek dla dziecka, postaw na te sprawdzone. Smoczek uspokajający Canpol babies Light Touch jest rekomendowany przez specjalistów, jako pierwszy smoczek Twojego Maluszka. Jest lekki, nie obciąża zgryzu, ma małą tarczkę i miękką gumkę, jest wykonany z silikonu, który się nie odkształca.
Twoje dziecko ssie kciuk i zastanawiasz się, jakie będą tego konsekwencje? Jeśli niemowlę ssie kciuk okazjonalnie, być może obejdzie się bez skutków ubocznych. Jeżeli niemowlę ssie kciuk często i intensywnie, wpływ brania palca do buzi będzie większy.
Czy fakt, iż dziecko ssie kciuk, może przyczynić się do wad zgryzu? Tak. Dotyczy to przede wszystkim dzieci powyżej 2 roku życia oraz tych, które w ssanie wkładają dużo pracy, ssą często, długo i intensywnie. Jeśli niemowlę ssie kciuk, zanim urosną mu stałe zęby, być może uchroni się przed poważniejszymi konsekwencjami. Skutkami ssania kciuka są zgryz otwarty, zgryz krzyżowy oraz tyłozgryz, próchnica, a także na skutek wady zgryzu, wady wymowy, czy opóźnienie rozwoju mowy.
Jeśli dziecko ssie kciuk często, wokół jego ust tworzą się bolesne zmiany skórne. Nadprodukcja śliny powoduje zaczerwienienia i krostki. Ich pękanie może skutkować infekcją skórną. Zmiany mogą też pojawić się na palcu i paznokciu. Nawyk ssania kciuka skonsultuj ze specjalistą neurologopedą i stomatologiem lub ortodontą.
Jak oduczyć dziecko ssania kciuka? Zdarza się, że dziecko z nawyku rezygnuje samoczynnie. Zwykle w okolicy 2 urodzin. Jak oduczyć dziecko ssania kciuka, jeśli maluch sam nie wykazuje chęci do zmiany przyzwyczajeń? Zacznij od określenia przyczyny. Jeśli malec ssie palec w sytuacjach stresowych, staraj się ich unikać. Zdenerwowanemu malcowi podaj zabawkę i staraj się odwrócić jego uwagę, aby zapomniał o kciuku. Kiedy malec ma zajęte raczki, trudniej mu ssać. Rozmawiaj z dzieckiem o ssaniu kciuka. Tłumacz mu, że nie jest to dobre i nagradzaj, kiedy uda mu się zrezygnować z włożenia palca do buzi.
Stosowanie rękawiczek i smarowanie palca gorzkim płynem, to metody dosyć inwazyjne i drastyczne. Do tego, nie zawsze skuteczne. Bywa, że dzieci z podwrażliwością akceptują gorzki smak, a wręcz staje się on atrakcyjny i pożądany.
Jeśli próbowałaś wszystkiego i dalej nie wiesz, jak oduczyć dziecko ssania kciuka, idź do specjalisty. Być może ssanie kciuka, jest wynikiem problemów zdrowotnych np. zaburzeń integracji sensorycznej.
Jak oduczyć dziecko ssania palca przy zasypianiu? Zacznij już w 1 roku życia dziecka. To trudniejsze niż oduczanie wkładania palca do buzi w dzień. Śpiący maluch nie panuje nad odruchem, dlatego lepiej zamienić palec na smoczek. Jak oduczyć dziecko ssania palca przy zasypianiu w 2 roku życia? Zadbaj o wieczorne rytuały. Wycisz malca, zrezygnuj z pobudzających zabaw. Kiedy maluch zaśnie z palcem w buzi, delikatnie go wyjmij. Jeśli maluch nie chce zrezygnować, poradź się ortodonty. Podpowie, jak oduczyć dziecko ssania palca przy zasypianiu. Może zaproponować tzw. wkładkę przedsionkową, która uniemożliwia włożenie kciuka do buzi. Jeżeli to nie pomoże, spróbuj zabandażować rączki na noc, żeby kciuk nie był dostępny.
Konsultacja: lek. med. Barbara Leszczyńska, pediatra