Pierwsze miesiące to czas intensywnego rozwoju. Sprawdź, jakie umiejętności opanuje maluch w pierwszym roku życia.
Rozwój niemowlaka to proces i choć malec rozwija się przez pierwsze lata, największe zmiany zachodzą właśnie w pierwszym roku życia. Rozwój dziecka jest wówczas najbardziej spektakularny, a zmiany zauważalne. Maluch codziennie uczy się czegoś nowego i choć w pierwszych tygodniach głównie śpi, jego układ nerwowy intensywnie rozwija się, dojrzewa i pracuje.
Rozwój dziecka miesiąc po miesiącu wiąże się z coraz większą aktywnością a ćwiczenia przekładają się na opanowanie nowych umiejętności. Nie martw się, jeśli Twój malec uczy się wolniej niż okreslają standardowe normy, jest to proces bardzo indywidualny i może przebiegać w różnym tempie. Rozwój niemowlaka zależy od indywidualnych predyspozycji i dojrzałości układu nerwowego.
Maluch komunikuje się, plącząc. Zanim opanuje słowa, porozumiewa się krzykiem. Tuż po urodzeniu wydaje pierwsze głośne dźwięki.
Pierwsze miesiące to intensywny rozwój mowy dziecka. Plącząc i krzycząc, maluch nie tylko informuje o potrzebach i dyskomforcie, ale również ćwiczy oddech i artykulację samogłosek. Około 3 miesiąca życia maluch zaczyna głużyć. Wydaje dźwięki, obok samogłosek a, o, u pojawiają się pierwsze spółgłoski. Rozwój mowy dziecka od 6 miesiąca życia to gaworzenie. Niemowlę zaczyna naśladować dźwięki, bawi się głosem, wypowiada pierwsze sylaby, powtarzając je, a potem pierwsze słowa. Roczny maluch reaguje na swoje imię, rozumie niektóre wypowiedzi i poznaje bliskich.
Na rozwój mowy dziecka mogą wpływać nieprawidłowości, związane z budową podniebienia, warg, czy długość wędzidełka. I chodź rozwój niemowlaka to kwestia indywidualna, wykryte anomalie, należy skonsultować z neurologopedą.
Rozwój słuchu u dziecka zaczyna się już w życiu płodowym. Pierwsze dźwięki maluch słyszy przed urodzeniem. W trzecim trymestrze ciąży dociera do niego głos mamy i muzyka. Znane z życia płodowego dźwięki, po urodzeniu zwykle działają na niemowlaka kojąco. Po przyjściu na świat, malucha czeka badanie słuchu. To standardowe procedura. Wszystkie noworodki urodzone w Polsce, objęte są przesiewowym badaniem słuchu.
Po urodzeniu maluch powinien reagować, odwracając głowę na dźwięk, klaśnięcia, podniesiony głos i huk. Stopniowy rozwój słuchu u dziecka w kolejnych miesiącach sprawia, że maluch zaczyna zwracać uwagę i rozpoznawać głosy oraz naśladować dźwięki. W okolicach 10 miesiąca maluch powinien reagować na swoje imię. Rozwój słuchu u dziecka jest kluczowy dla rozwoju mowy i rozwoju emocjonalnego, dlatego warto go wspierać. Dzieci preferują dźwięki pochodzące z jednego źródła, dlatego sprawdzą się szeleszczące zabawki z piszczałką. Karuzela z melodiami i opcją blutooth umożliwiająca włączenie ulubionej melodii to doskonała stymulacja i jednocześnie sposób na uspokojenie i wyciszenie malca przed snem.
Maluch, przychodząc na świat, widzi. Jego wzrok jest jednak nieostry. Dostrzega źródło światła, zwraca uwagę na kontrasty. To jedynie 5% tego, co widzi dorosły. Rozwój wzorku dziecka postępuje wraz z wiekiem. Maluch na początku widzi to, co jest blisko, twarze pochylających się ludzi i przedmioty oddalone od niego na 20-30 cm. Kontakt wzrokowy z rodzicami zaczyna nawiązywać w okolicach 2-3 mc. Uśmiecha się na widok mamy i taty, nie musi też poruszać głową, by widzieć ruch. Pojawia się u niego zdolność widzenia stereoskopowego, równoczesnego widzenia oczyma. W 4 miesiącu maluch widzi już wszystkie kolory, w 3-6 mc obserwuje z uwagą, wyrzucane przez siebie zabawki, a w 8 miesięcu widzi 8 razy lepiej niż w dniu narodzin.
Rozwój wzorku dziecka postępuje stopniowo, warto jednak niemowlaka stymulować. Odpowiednio dobrane zabawki, mają pozytywny wpływ na rozwój wzroku. W pierwszych tygodniach życia postaw na zabawki w kolorach, które, jako pierwsze widzi niemowlę. Odpowiednie będą kontrastowe zabawki z kolekcji SENSORY TOYS. Karuzelka wisząca nad łóżeczkiem, to jedna z pierwszych zabawek dla maluszka. Wyposażona w elementy z dużymi wzorami, przykuje wzrok malca i pomoże w treningu. Kolorowe zabawki z kolekcji będą wspierały wzrok od narodzin przez kolejne miesiące.
Na Pierwszą wizytę u okulisty warto udać się, kiedy maluch skończy 3 lata. Jeśli maluch zezuje, nie podażą wzrokiem za zabawką, Ty lub tata malucha macie wadę wzroku, bez względu na rozwój wzroku dziecka, trzeba koniecznie malca przebadać. W przypadku stwierdzonej wady wzroku, lekarz może podjąć leczenie nawet w przypadku kilkumiesięcznego dziecka. Jej wczesne wykrycie, zwiększa szanse na korektę wady.
Rozwój ruchowy niemowlaka w pierwszym roku życia jest intensywny. Dziecku przybywa masy ciała i mięśni. Maluch, od leżenia na wznak, podnoszenia główki, przekręcani się, przechodzi kolejne etapy, by pod koniec 12 miesiąca stawiać pierwsze kroki.
Rozwój ruchowy niemowlaka to kwestia indywidualna, a zakres norm szeroki. Zwykle 3-miesięczny maluch, leżąc na brzuszku, unosi głowę, a w okolicach 6 miesiąca umie obracać się i chwile później raczkować. Jest to bardzo ważny etap, w którym dziecko uczy się naprzemiennego stawiania rąk i nóg, rozwija się przez to koordynacja między półkulami mózgu. Niektóre dzieci opuszczają ten etap i przechodzą do stania. Nie zachęcaj malca do tego i utrudniaj pozycję pionową, stymuluj i zachęcaj do czworakowania. Nie prowadzaj go za rączkę, nie korzystaj z chodzika. Maluch, wstając zbyt wcześnie, obciąża kręgosłup i stawy.
Choć rozwój ruchowy niemowlaka może być różny, skonsultuj się ze specjalistą, jeżeli 4 tygodniowy malec, leżąc na wznak, nie daje rady utrzymać główki w linii środkowej, 2-10 tygodniowy maluch nie trzyma zgiętych w stawach biodrowych nóżek, a kończąc 9 tydzień życia, nie przenosi główki z jednej strony na drugą.
Bywa, że niemowlę układane na plecach czy brzuszku krzywo leży. Dzieci z reguły rodzą się z niewielką asymetrią. To wynik ułożenia w kanale rodnym. Może ona wynikać również z zaburzeń mięśniowych. Zwykle w takich przypadkach wystarcza odpowiednia pielęgnacja.
O rozwój ruchowy niemowlaka warto zadbać. Unikaj kładzenia dziecka w leżaczku, w trakcie spaceru korzystaj z gondoli, a nie fotelika samochodowego. Układaj niemowlaka na brzuszku. Jeśli tego nie lubi, wykorzystaj zabawki przykuwające wzrok. Odpowiednie będą te z serii SENSORY TOYS w kontrastowych barwach. Zachęcaj malca do turlania. Zadbaj o swobodę ruchów. Nie sadzaj i nie stawiaj go na siłę. Zawsze, jeśli tylko masz jakiekolwiek wątpliwości zwróć się do pediatry, aby ocenił prawidłowość rozwoju malucha.
Konsultacja: lek. med. Barbara Leszczyńska, pediatra