#Skąd się bierze smog?

#Jak się bronić przed smogiem?

#Jak przeciwdziałać smogowi?

Polska zajmuje niechlubne miejsce wśród państw europejskich o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu. Dowiedz się, jakie są skutki oddychania zanieczyszczonym powietrzem oraz jak chronić dziecko przed smogiem.

Dlaczego smog jest niebezpieczny dla zdrowia?

Wraz z nadejściem chłodniejszych dni, naukowcy i instytucje monitorujące jakość powietrza w naszym kraju zaczynają bić na alarm. Niemal w całej Polsce notuje się przekroczone normy dla stężenia pyłów zawieszonych w powietrzu, w wielu miejscach nawet o 1000%. Co gorsza, dotyczy to najbardziej niebezpiecznej, rakotwórczej i mutagennej substancji zawartej w smogu - benzoalfapirenu (BaP). Mamy zatem najbardziej trujące powietrze w całej Unii Europejskiej.

Smog jest bardzo niebezpieczny dla zdrowia. Według danych Europejskiej Agencji Środowiska szacuje się, że w Polsce z jego powodu rocznie umiera ok. 43 tys. osób. To ponad 13 razy więcej niż ginie w wypadkach samochodowych.

Z powodu smogu wzrasta liczba zachorowań na różne, często przewlekłe choroby jak: infekcje dróg oddechowych, astma i alergie wziewne. Smog silnie negatywnie wpływa także na serce, układ krążenia oraz nerwowy.

Szczególną ostrożność powinny zachować osoby w podeszłym wieku, dzieci oraz kobiety w ciąży. Niemowlęta i małe dzieci nie mają jeszcze w pełni rozwiniętego układu odpornościowego, przez co ich podatność na zachorowania jest znacznie większa. Poza tym dzieci oddychają szybciej i siłą rzeczy bliżej gruntu, gdzie gromadzi się większość smogu. Dodatkowo wiekszość dzieci oddycha ustami a nie nosem, który mógłby wyłapać więcej zanieczyszczeń.

W przypadku kobiet w ciąży smog zwiększa ryzyko poronienia i porodu przedwczesnego. Toksyczne substancje w tym BaP bez problemu pokonują barierę naczyniowo – łożyskową i dostają się do płodu uszkadzając niezwykle wrażliwy, bo dopiero rozwijający się układ nerwowy. Badania wykazały, że kobiety żyjące w regionach szczególnie zanieczyszczonych, częściej rodzą dzieci z niską masą urodzeniową i z wadliwie funkcjonującym układem oddechowym. Częściej też diagnozuje się u takich maluchów nerwice, depresje trudności z koncentracją a nawet zaburzenia ze spektrum autyzmu.

Skąd się bierze smog?

Wiele osób żyje w przekonaniu, że smog to problem wielkich, uprzemysłowionych aglomeracji miejskich. Owszem, przemysł, energetyka i transport drogowy przyczyniają się w znacznej mierze do powstawania smogu, jednak aż w 52 % źródłem zanieczyszczenia powietrza są kotły i piece w gospodarstwach domowych, w których spalane jest słabej jakości węgiel, drewno oraz odpady komunalne.

Szczególnie niebezpieczne jest palenie śmieci, ponieważ do powietrza dostają się wówczas dioksyny – substancje wywołujące szereg poważnych chorób m.in. nowotwory, POCHP, rozedma i inne. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że spalanie odpadów komunalnych w piecach jest również zabronione prawnie i grozi za to kara grzywny.

Jak się bronić przed smogiem?

• Monitoruj jakość powietrza w okolicy

W sezonie grzewczym podczas bezwietrznej, suchej pogody należy sprawdzać jakość powietrza w okolicy. Informacje takie znajdziesz na stronie Polskiego Alarmu Smogowego lub Inspekcji Ochrony Środowiska. Dostępne są też bezpłatne aplikacje na smartfony za pomocą, których wszędzie będziesz miała dostęp do aktualnych danych na temat jakości powietrza w Twojej okolicy.

• Zostań z dzieckiem w domu

W dni kiedy stężenie smogu jest najwyższe lepiej nie wychodź z dzieckiem z domu lub ogranicz Wasz pobyt na dworze do minimum. Szczególnie należy zrezygnować z aktywności sportowych na zewnątrz, ponieważ podczas wzmożonego wysiłku fizycznego oddychamy szybciej i głębiej, przez co więcej groźnych substancji przenika do naszego organizmu.

• Noście maski ochronne

Pomocna może się okazać nawet zwykła maseczka medyczna dostępna w każdej aptece. Można też zaopatrzyć się w specjalne maski antysmogowe wyposażone w dodatkowe filtry. Zaleca się ich stosowanie nie tylko, gdy poziom smogu jest wysoki, lecz również w czasie wzmożonej zachorowalności na infekcje wirusowe.

• Zamykaj szczelnie okna

Wysokie stężenie substancji toksycznych w powietrzu jest bardziej szkodliwe niż zużyte powietrze w pomieszczeniu, więc - jakkolwiek dziwnie by to nie zabrzmiało – lepiej zrezygnuj z wietrzenia mieszkania. Warto za to zainwestować w dobrej jakości oczyszczacz powietrza.

• Zadbaj o dietę

Oddychanie zanieczyszczonym powietrzem powoduje powstawanie szkodliwych dla organizmu wolnych rodników. Dlatego w Waszej diecie nie może zabraknąć składników bogatych w witaminy A, C i E oraz selen. Substancje te znane są z działania przeciwutleniającego, zwalczającego wolne rodniki.

• Zadbaj o higienę

Alergolodzy radzą, by w dni kiedy poziom smogu jest bardzo wysoki szczególnie dbać o higienę. Po powrocie do domu należy dokładnie umyć ręce i twarz, przepłukać usta i nos wodą morską a do oczu zakroplić sztuczne łzy. Najlepiej umyć całe ciało łącznie z włosami, aby pozbyć się całkowicie toksyn.

• Jedź do lasu

Jeżeli tylko masz możliwość wyjedź z dzieckiem z miasta. Spędzaj jak najwięcej czasu w lesie z dala od zabudowań, gdzie powietrze jest najczystsze. Zanim jednak zaplanujesz wyjazd sprawdź czy miejscowość, do której się wybierasz, nie leży w strefie największego zanieczyszczenia. Najbardziej zanieczyszczone miejsca w Polsce to: Żywiec, Pszczyna, Rybnik, Wodzisław Śląski i Opoczno.

• Kup rośliny do domu, które oczyszczają powietrze

NASA opublikowała listę roślin, które według nich doskonale filtrują powietrze. Wśród polecanych gatunków znalazły się m.in.: dracena wonna, epipremnum złociste, wężownica, bambus palmowy, sansewieria, bluszcz czy fikus. Wystarczy 1 roślina na 10m2 powierzchni.

Jak przeciwdziałać smogowi?

Zanieczyszczenie powietrza to bardzo poważny problem, który dotyka wszystkich mieszkańców naszego kraju na równi, nie zależnie od wieku, statusu społecznego czy majątkowego. Każdy bowiem musi oddychać. Jakość powietrza, którym oddychamy w dużej mierze zależy od postawy i postępowania nas wszystkich.

Pamiętaj zatem, by:

• Korzystać jak najczęściej z komunikacji miejskiej zamiast samochodu.
• Wymienić piec na nowoczesny, spełniający wymogi chroniące środowisko.
• Nie rozpalać kominka bez potrzeby.
• Pod żadnym pozorem nie wrzucać śmieci do pieca domowego.

Jeżeli podejrzewasz, że w którymś domu spalane są odpady, nie wahaj się – zawiadom straż miejską lub policję. W grę wchodzi bowiem życie i zdrowie Twoje oraz Twoich dzieci.