Zapalenie płuc u dzieci rozwija się bardzo szybko, dlatego zazwyczaj ma znacznie cięższy przebieg niż u osoby dorosłej. Powodem jest przede wszystkim niewykształcony jeszcze układ odpornościowy malucha. W dużej mierze, objawy zapalenia płuc zależą od tego, co je wywołało.
Najczęstszą przyczyną choroby są wirusy i bakterie, ale mogą to być także grzyby. Dowiedz się, jak rozpoznać pierwsze objawy zapalenia płuc u dziecka.
Wirusowe zapalenie płuc to jedno z powikłań pogrypowych. Bardzo często bywa też mylone z grypą, ponieważ ma podobne objawy. Przy wirusowym zapaleniu płuc wstępna diagnostyka (osłuchanie dziecka) może być niewystarczająca, ponieważ w początkowej fazie jeszcze nie ma objawów osłuchowych. Pojawiają się one później, dlatego najlepiej, by dziecko kontrolował jeden lekarz.
Wirusowe zapalenie płuc zazwyczaj przebiega z wysoką gorączką, ale zdarzają się przypadki, że jej nie ma, co jest dodatkową trudnością przy diagnozie. W tym przypadku niezbędne jest badanie RTG.
Leczenie wirusowego zaplenia płuc polega przede wszystkim na łagodzeniu symptomów choroby za pomocą środków farmakologicznych. Stosujemy leki przeciwgorączkowe, przeciwbólowe oraz preparaty na kaszel. Te ostatnie lekarz musi dobrać do rodzaju kaszlu. Ewentualnie do leczenia może dodatkowo wprowadzić jeden z nowoczesnych leków przeciwwirusowych. Pomocne będą również inhalacje z soli fizjologicznej.
Układaj malucha z główką wyżej niż tułowia. W ten sposób będzie mu łatwiej oddychać i odkasływać wydzielinę. Oklepuj regularnie plecy dziecka. Pamiętaj również o stałym, dobrym nawadnianiu i dbaj, by pokój malucha był dobrze przewietrzony, nawet kilka razy dziennie.
Bakteryjne zapalenie płuc nie zawsze daje się łatwo rozpoznać. Może pojawić się katar utrudniający ssanie, niepokój i utrata łaknienia. Dziecko będzie pokasływać, odczuwać duszność i postękiwać. Może pojawić się również przyspieszony oddech i gorączka. Podczas badania stetoskopem, w rozwiniętej fazie choroby, wyraźnie słychać charakterystyczne szmery.
Tylko w przypadku braku objawów osłuchowych nad płucami, ale przy dużym podejrzeniu zapalenia płuc, lekarz może zlecić wykonanie RTG, które pozwoli potwierdzić i ewentualnie uściślić stopień zaawansowania choroby.
Najczęściej u niemowląt i małych dzieci konieczna jest hospitalizacja z powodu dynamiki zmian i możliwości wystąpienia nagłej duszności.
Bakteryjne zapalenie płuc leczy się antybiotykami. Lekarz dobiera je odpowiednio do najbardziej prawdopodobnego rodzaju bakterii i wieku dziecka. Z reguły na początek przepisuje antybiotyk, który działa na wiele szczepów bakterii.
Oprócz tego, powinnaś wspierać dodatkowo zdrowie dziecka. Aby mu było łatwiej oddychać i odkasływać wydzielinę pilnuj, by maluch odpoczywał w pozycji półleżącej. Staraj się go nie przegrzewać. To, że maluch jest chory nie oznacza, że trzeba go cieplej ubrać. Przy gorączce, jest to wręcz niewskazane.
Podczas choroby dziecko się bardzo poci, dlatego wymieniaj mu częściej pościel i bieliznę nocną. Zadbaj również o zdrową, lekkostrawną dietę, nie zapominając o podawaniu płynów.
Ten typ choroby wywołują bakterie atypowe jak: Chlamydia pneumoniae czy Mycoplasma pneumoniae, które namnażają się wewnątrzkomórkowo. Mają zupełnie inną budowę niż typowe bakterie. Powodują inny przebieg choroby, przez co są trudniejsze do wykrycia.
Atypowe zapalenie płuc rozwija się podstępnie. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Przez kilka tygodni nic szczególnego się nie dzieje. Dopiero potem pojawia się suchy i męczący kaszel, który nie ustępuje pomimo leczenia objawowego. Dodatkowo mogą się pojawić u dziecka bóle głowy, mięśni, stawów i gardła, a także biegunka. Czasem może występować powiększenie węzłów chłonnych szyi oraz wysypka skórna.
Do postawienia diagnozy mogą być pomocne badania serologiczne z krwi, a także RTG.
Atypowe zapalenie płuc wymaga stosowania antybiotyków o szerokim spektrum działania przeciwbakteryjnego. W przypadku noworodków i niemowląt, ze względu na niebezpieczeństwo pogorszenia stanu zdrowia, lekarz może zalecić hospitalizację. Starsze dzieci zazwyczaj mogą być leczone w domu.
Wiele dzieci choruje na tzw. bezobjawowe zapalenie płuc. Oczywiście nie oznacza to, że nie ma żadnych symptomów choroby. Są, ale na tyle nieswoiste, że nie można stwierdzić od razu - to z pewnością zapalenie płuc.
Dziecko może być apatyczne i mieć ogólnie gorszy nastrój. Pojawia się sporadyczny kaszel. Maluch może też mieć przyspieszony oddech. Nie ma za to gorączki, która z reguły sugeruje trwającą infekcję. Nie można wysłuchać typowych zmian nad płucami.
Przy podejrzeniu bezobjawowego zapalenia płuc lekarz zleca badanie RTG, ponieważ dopiero na zdjęciu rentgenowskim widać, czy faktycznie mamy do czynienia z tą chorobą.
W tym przypadku należy zrobić badanie krwi z rozmazem i OB oraz stężeniem białka C reaktywnego w surowicy. Na podstawie wyników będzie można określić, co najprawdopodobniej wywołało chorobę i jaki sposób leczenia należy zastosować.
Pamiętaj, że zawsze warto być wyczulonym na pozornie niegroźne objawy. Jeśli coś Cię niepokoi w zachowaniu dziecka, nie zwlekaj z wizytą u lekarza.