Ostatnio przeglądałam słoiczki z obiadkami dostępne w sklepach i na składniki tam zawarte i tak zaczęłam w domu drążyć, co dają naszym dzieciom te posiłki, jakie wartości zawierają i tak sobie poczytałam gdzie można szukać witamin i dlaczego są ważne. Pomyślałam, że Wam też się przyda ta wiedza.
#Gdzie znajdują się najważniejsze witaminy i mikroelementy?
Dostarczanie witamin i mikroelementów dziecku jest bardzo ważne zarówno podczas karmienia piersią butelką czy w późniejszym rozwoju dziecka.
Każdy przejaw życia związany jest z przemianą materii, z której składa się nasz organizm. Skurcz mięśni, praca mózgu, serca, płuc, czyli jedna wielka bezustanna czynność wszystkich komórek organizmu, powoduje ciągły rozkład tych substancji, z których komórki są zbudowane.
Pożywienie dla dziecka, którego organizm nieustannie rośnie i się rozwija, powinno zawierać wszystkie niezbędne składniki w takiej ilości i jakości aby mogły sprostać potrzebom organizmu.
Organizm człowieka do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje takich składników jak:
W celu zaspokojenia potrzeb organizm czerpie te składniki z pożywienia. Czynniki budulcowe to białka, tłuszcze (a właściwie substancje im towarzyszące), woda i sole mineralne. Do czynników energetycznych zalicza się węglowodany i tłuszcze. Natomiast witaminy są potrzebne do prawidłowej przemiany materii i rozwoju organizmu.
Aby nasze dziecko rozwijało się prawidłowo, nie możemy dopuścić do niedoborów, albo braków jakiegokolwiek z tych składników.
Przybliżę Wam, z jakich pokarmów możemy czerpać te składniki i jaki mają one wpływ na organizm.
Nie są wytwarzane przez organizm, muszą być podawane z zewnątrz. Rozróżniamy białka zwierzęce czyli mięso, mleko, jaja, ser oraz białka roślinne takie jak jarzyny, przetwory zboża, fasola groch. Bardzo dobrze, jak pożywienie zawiera oba typy białek. Dziecko, które otrzymuje za mało białka, nie przybiera na wadze, a nawet traci masę ciała.
Znajdziemy w owocach, mleku, ziemniakach, zbożu i kaszach. Dostarczają energii dla pracy mięśni, dają ciepło. Część ich przetwarza się w tłuszcz, nadmiar może być magazynowany w wątrobie oraz mięśniach. Przy niedoborze węglowodanów tłuszcze nie spalają się należycie i powstają szkodliwe, zakwaszające organizm substancje.
Nadmiar może magazynować się w postaci tkanki tłuszczowej. Tłuszcze nie muszą być podawane w nadmiarze, bo organizm może je wyprodukować z węglowodanów. Najbardziej wartościowe tłuszcze to masło, żółtko i tran.
To główny składnik organizmu. Im młodsze dziecko tym większy procent jego organizmu stanowi woda. Bez wody nie da się żyć, nie przyswajają się składniki z pożywienia ani nie jest możliwa przemiana materii. Nadmiar wody też jest szkodliwy dziecko jest mniej odporne. Nadmiar płynów również przeciąża nerki i serce oraz wypłukuje z tkanek składniki mineralne. Zapotrzebowanie niemowlaka na płyny wynosi ok. 200 ml na kilogram masy ciała dziecka. Nie wolno przekroczyć jednak 1l na dobę.
Muszą być dostarczane z zewnątrz gdyż organizm nie potrafi ich sam wytworzyć. Są małe wyjątki (witamina K, D, B12 oraz kwas nikotynowy)
Wspomaga prawidłową czynność komórek oraz bierze udział w procesie odnowy substancji warunkującej widzenie o zmroku. Źródłem witaminy A jest wątróbka, jajka, mleko, masło oraz jarzyny liściaste. Marchewka, szpinak i sałata zawierają prowitaminę A, która w wątrobie jest zamieniana na właściwą witaminę A. Szczególnie duże zapotrzebowanie na tę witaminę mają wcześniaki, kobiety w ciąży i karmiące.
Ważna jest w przemianie węglowodanowej organizmu. Występuje w ziarnach zbóż i drożdżach. Jej niedobór wywołuje przede wszystkim zaburzenie czynności układu nerwowego i serca.
Odpowiada za procesy oddychania wewnątrzkomórkowego, jej źródłem są pokarmy zawierające białka (jajka, mięso, mleko).
Witamina B6 – warunkuje prawidłową pobudliwość nerwowo – mięśniową oraz prawidłową czynność krwiotwórczą szpiku kostnego. Witaminę B6 znajdziemy w warzywach (kapusta, groszek zielony, kalafior, marchew, szpinak, ziemniaki, fasola), zbożach soi, orzechach i bananach.
Witamina PP ( kwas nikotynowy, niacyna) – występuje w większości pokarmów, organizm może ją wytwarzać sam. Bierze udział w procesach utleniania wewnątrzkomórkowego.
Najbogatsze źródło to jarzyny zielone i wątróbka. Reguluje wzrost i funkcjonowanie komórek.
Występuje w tkankach i produktach zwierzęcych. Wspomaga dojrzewanie krwinek czerwonych.
Występuje w świeżych owocach, jarzynach i mleku. Suszone owoce i jarzyny już jej nie zawierają. Jest bardzo wrażliwa na działanie tlenu i wysokiej temperatury – niszczą ją. Dlatego jarzyny najlepiej gotować na parze i pod przykryciem. Witamina C potrzebna jest do tworzenia krwinek czerwonych oraz powoduje lepsze gojenie się ran.
Częściowo jest wytwarzana w skórze pod wpływem działania promieni słonecznych, ale w naszym klimacie musi być też wprowadzana z zewnątrz. Uczestniczy ona w utrzymaniu prawidłowej przemiany fosforu i wapnia. W dużych ilościach występuje w tranie, w małych w mleku, serze i jajkach. Niedobór powoduje krzywicę, pogorszenie słuchu, zmniejszenie odporności, wypadanie zębów, raka pęcherza moczowego, piersi, jelita grubego, jajnika i okrężnicy.
Występuje w największych ilościach w zielonych roślinach liściastych. Bierze udział w procesie krzepnięcia krwi.
Występuje głównie w olejach roślinnych, wątrobie, jajach i roślinach strączkowych. Niedobór może spowodować niedokrwistość, osłabienie, problemy ze wzrokiem oraz problemy z płodnością.
Bez nich przemiana materii jest niemożliwa, dlatego muszą być dostarczane w odpowiedniej ilości i odpowiednich proporcjach.
Jest niezbędny do budowy kości i zębów, prawidłowej pracy układu nerwowego, prawidłowego krzepnięcia krwi, prawidłowego działania mięśni oraz uszczelnienia naczyń krwionośnych. Najwięcej wapnia zawierają mleko, ser oraz zielone jarzyny. Aby wapń wchłaniał się dobrze ważne jest aby była odpowiednia proporcja wapnia i fosforu (przy braku fosforu wapń nie wchłania się należycie), dostateczna ilość witaminy D, dieta uboga w tłuszcze.
Jest razem z wapniem podstawowym budulcem kośćca i zębów. Rzadko występują niedobry fosforu ponieważ występuje on w dostatecznej ilości w produktach spożywczych głównie w mleku.
Niezbędne jest do tworzenia hemoglobiny krwi, przenosi tlen. Im młodsze dziecko tym większe zapotrzebowanie na żelazo. Najbardziej pozbawione żelaza są wcześniaki. Niedobór żelaza powoduje pewien rodzaj niedokrwistości. Głównym dostawcą żelaza jest chleb razowy, jarzyny i owoce . Dużo żelaza mają buraki i wątróbka. Wiem, bo sama miałam złą hemoglobinę i jadłam buraki i wątróbkę.
Działa pobudzająco na układ nerwowy i powoduje szybszy ruch robaczkowy jelit, ma własności moczopędne. Niezbędny jest do prawidłowej pracy mięśnia serca. Znajduje się w owocach i warzywach.
Największym dostawcą jest sól kuchenna. Jest źródłem kwasu solnego w soku żołądkowym, oraz utrzymuje wodę w organizmie w należytej ilości. Nadmiar sodu jest szkodliwy a u wcześniaków i noworodków może nawet spowodować śmierć.
Występuje głównie w wodzie i roślinach. Działanie jego polega na obniżeniu pobudliwości nerwowej oraz aktywacji enzymów przemiany węglowodanów. Niedobór magnezu mogą powodować u niemowląt drgawki.
Przyspiesza wchłanianie żelaza w jelicie i jest przyśpieszaczem w syntezie hemoglobiny. Przy niedoborze występuje niedokrwistość i zmiany w kośćcu.
Niedobór jego powoduje słaby wzrost, opóźnienie dojrzewania płciowego, brak łaknienia i osłabienie wrażliwości smakowej. Duże ilości cynku zawierają ostrygi, chude mięso, drób, ryby, kasze i chleb pełnoziarnisty.