Kiedy byłam w ciąży, przeczytałam o tym, że wady postawy u dzieci w wieku szkolnym lub osób starszych pojawiają się w wyniku złych nawyków, błędnej pozycji dziecka już w wieku niemowlęcym. Sama borykam się z problemami z kręgosłupem i wiem, jakie może być to uciążliwe. Chciałam zadbać już od pierwszych miesięcy o to, by w przyszłości moje dziecko ich nie miało. Kiedy mój synek przyszedł na świat, porozmawiałam na ten temat z pediatrą.

Zadbaj o to, by Twoje dziecko w przyszłości miało prawidłową postawę ciała! Już w pierwszym roku życia dziecka zastosuj kilka wskazówek, które mogą uchronić malucha przed wadami kręgosłupa.

Kilka pierwszych miesięcy to czas, kiedy błędna pozycja podczas leżenia w łóżeczku, czy w ramionach najbliższych może doprowadzić do zmian w budowie kości kręgosłupa. Co możesz zrobić?

Jak zadbać o zdrowy kręgosłup u dziecka?

1. Zakup twardy materac do łóżeczka, w którym śpi dziecko. Twój maluch w pierwszych miesiącach głównie leży. Mój Franio przyjmował różne pozycje: na plecach, na boku, na brzuchu, dlatego to, na czym leżał, było niezmiernie ważne. Kiedy wybierałam materac dla mojego synka, sprawdzałam, czy nie jest za miękki, czy pod ciężarem dziecka nie ugina się za bardzo. Dlaczego to tak ważne? Źle dobrany materacyk może doprowadzić do asymetrii ciała. Jeśli materac jest twardy, maluch ma możliwość zmiany pozycji, odpychania się, obracania główki i całego ciała, czyli „ćwiczeń” mięśni. Jeśli maluch śpi z Wami w łóżku, pamiętaj aby i ten materac spełniał powyższe warunki. Jeśli niemowlę jest alergikiem, zapytaj w sklepie o materac wykonany z tworzywa, które nie uczula.

2. Nie kupuj w pierwszych miesiącach poduszki. Dlaczego?:

• wygięcie szyi może doprowadzić do nieodwracalnych zmian, wad kręgosłupa,
• ogranicza ona możliwość ruchu dziecka,
• w pozycji „na brzuchu” utrudnia dziecku oddychanie.

Do około roku maluch może spać w łóżeczku bez poduszki. Zapytaj pediatrę, kiedy ciało dziecka ukształtuje się i poduszka będzie potrzebna. Wtedy będziesz mogła kupić płaski, nieduży jasiek.

3. Bezpiecznie noś malucha. Mojego Frania nosiłam na przemian raz na jednym, raz na drugim ramieniu. Dlaczego zmieniałam pozycję? Jeśli maluch cały czas leży na Twoim prawym ramieniu, to zwraca główkę tylko w jedną stronę. Mięśnie i koście szyi nie rozwijają się wtedy prawidłowo. Pamiętaj, wzmacnianie mięśni karku wpływa na prawidłowe ukształtowanie odcinka szyjnego kręgosłupa. Jego asymetryczna praca nie sprzyja prawidłowemu rozwojowi. Trzymając malucha na rękach, trzymaj go bokiem w pozycji półleżącej. Unikaj pozycji pionowej, która w pierwszych miesiącach jest dużym obciążeniem dla kręgosłupa. Słabe mięśnie niemowlaka, stawy, a także zmysł równowagi nie są jeszcze na to przygotowane. Dodatkowo zmiana ramienia, na którym nosisz maleństwo, posłuży również Tobie i Twojemu kręgosłupowi.

Jeśli zastanawiasz się nad kupnem chusty, nosidełka, leżaczka czy też fotelika do samochodu dla synka/córeczki, skonsultuj się z pediatrą, na jakim etapie rozwoju jest Twoja pociecha i co będzie dla niego najlepsze.

4. Kupuj ubranka w odpowiednim rozmiarze. Jeśli niechcący kupiłaś lub ktoś z rodziny podarował ubranko za małe na Twojego szkraba, koniecznie wymień je w sklepie na większe lub podaruj młodszemu dziecku. Za ciasne części garderoby mogą utrudnić ruch kończyn. Podobnie może się zdarzyć, jeśli kołderka, którą przykrywasz malucha, będzie za bardzo ograniczyć ruchy dziecka.

Jeśli niemowlę będzie miało szansę swobodnie poruszać nóżkami i rączkami, samo wykona niezbędne „ćwiczenia” wzmacniające mięśnie i kręgosłup: pełzanie, obroty, łapanie rączkami nóżek itp.

5. Bezpiecznie korzystajcie ze słońca, z umiarem i regularnie. Jaki wpływ ma słońce na kręgosłup Twojej pociechy? Witamina D, która pojawia się w organizmie, pod jego wpływem działa wzmacniająco na kości.

6. Raczkowanie to ważny etap. Jeśli widzisz, że maluch zaczyna raczkować, pozwól mu na to. Na tym etapie jego mięśnie jeszcze bardziej się wzmocnią, a naturalne krzywizny kręgosłupa (lordoza szyjna, kifoza piersiowa oraz lordoza lędźwiowa) odpowiednio się wykształtuję.

Pamiętaj, by nie zmuszać malucha do niczego! Siadanie, chodzenie czy wstawanie powinno rozpocząć się naturalnie, zgodnie z możliwościami młodego organizmu. Obserwuj wraz z pediatrą pozycję ciała maluszka podczas raczkowania. Szybko zdiagnozowana asymetria napięcia mięśniowego lub inna wada może zostać poddana rehabilitacji.

7. Siadanie. Prawdopodobnie pierwsze próby maluch rozpocznie koło 6-8 miesiąca. Jeśli widzisz, że maluch rozpoczyna nowy etap, pozwól mu samemu podjąć wyzwanie. Nie ułatwiaj, nie pomagaj, bo może okazać się, że jest jeszcze za wcześnie na ten etap! Maluch sam w końcu poradzi sobie z nowym zadaniem. Twoja pomoc może sprawić, że dziecko nie będąc jeszcze gotowe do przyjęcia pozycji siedzącej, obciąży za bardzo kręgosłup i utrwali nieprawidłową postawę ciała. Zbyt wczesne siadanie, nauka chodzenia może doprowadzić do nadmiernego obciążenia kręgosłupa. Nie zachęcaj dziecka do siadania, jeśli samo nie inicjuje ruchu.

8. Pierwsze kroki. Nie upierałam się, by Franio zaczął chodzić, jak tylko zobaczyłam, że jego rówieśnicy to robią. Nie stawiałam go na siłę na nóżkach. Jeśli sam nie przejawiał chęci, to znaczyło, że jest za wcześnie i moja pomoc może mu tylko zaszkodzić (obciążyć miednicę, nogi, tułów). Moja cierpliwość nie była długo wystawiona na próbę, bo Franio zaraz po swoich kolegach rozpoczął przygodę z chodzeniem. Kiedy przyjdzie moment na dobór odpowiednich butów, poświęć tej czynności więcej czasu. Jeśli buciki będą źle dobrane, może to utrudnić poruszanie się małemu piechurowi. Nieprawidłowa praca nóg wpłynie na postawę ciała, a co za tym idzie - na kręgosłup.

Na kolejnym etapie, czyli między 2-3 rokiem życia dziecka, kręgosłup jest nadal miękki i podatny na uszkodzenia. Jak możesz wspierać prawidłowy rozwój maluszka?

Oto moje sprawdzone sposoby:

• jeśli widziałam, że maluch siedzi lub leży utrwalając nieprawidłową postawę, zwracałam na to uwagę. Przypominałam i pokazywałam, jak prawidłowo powinien siedzieć. Dzięki temu złe nawyki szybko poszły w niepamięć.
• na spacerach spędzaliśmy czas aktywnie. Zabawa na placu zabaw to świetny trening mięśni, którego maluch nie odczuwa jako męczący. Pokonując kolejne przeszkody w postaci drabinek czy zjeżdżalni, nie czuje, że wykonuje ciężką pracę, a praca mięśni jest mu potrzebna do utrzymania prawidłowej pozycji ciała i odciążenia kręgosłupa.
• niech Twój maluch będzie pod kontrolą pediatry oraz ortopedy. Problemy z nóżkami mogą wpłynąć na prawidłową postawę ciała, kręgosłupa. Specjalista doradzi, co robić, jak ćwiczyć by wada się nie pogłębiała, a wręcz została skorygowana.

Uwaga! Obserwuj swoje dziecko na każdym z wcześniej opisanych etapów. Sprawdzaj, czy siedząc, leżąc, chodząc przyjmuje prawidłową pozycję ciała. Jeśli coś Cię zaniepokoi, zapytaj o to pediatrę. Ja zauważyłam, że Franek w pewnym momencie chętniej bawił się, biegał, kiedy był w domu, zaś na podwórku nie chciał tego robić. Okazało się, że buciki, które kupiła mu moja mama, były źle wyprofilowane i niewygodne, co utrudniało mu swobodne poruszanie się. Dzięki mojej uwadze i szybkiej reakcji w porę to zmieniliśmy.