Każdemu z nas zdarza się być sennym w ciągu dnia i marzyć jedynie o naszym miłym łóżku i ciepłej kołderce. To całkowicie naturalne... Nie raz i nie dwa miewamy gorszy dzień, albo trudną noc, ale czy senność pojawiająca się każdego dnia jest prawidłowa? Niestety nie....
1. Co to jest Hipersomia?
2. Skala senności Epworth
3. Przyczyny Nadmiernej senności
4. Rozpoznanie
5. Leczenie
1. Hipersomią określa się zbyt długi cykl snu i/lub ciągłą senność w ciągu dnia. Jeśli budzisz się senna/y i już od chwili obudzenia czujesz się zmęczony to znak, że może to być objaw choroby, dlatego tak ważne jest, aby udać się do lekarza i poznać przyczyny swojego ciągłego przemęczenia.
2. Powstała specjalna skala senności Epworth, przy której określić możemy, czy cierpimy na nadmierną senność. Oto krótki test:
"Proszę określić, jak duże było w ostatnim czasie prawdopodobieństwo zaśnięcia w wymienionych poniżej sytuacjach, w odróżnieniu od uczucia ogólnego zmęczenia. Jeśli Pan/i nie wykonywał/a tych czynności w ostatnim czasie, proszę je sobie wyobrazić i określić, jak wpłynęłyby one na Pana/ią.
Proszę posłużyć się poniższą skalą od 0 do 3 i wybrać cyfrę najbardziej pasującą do każdej sytuacji.
0 = zerowe prawdopodobieństwo zaśnięcia
1 = małe prawdopodobieństwo zaśnięcia
2 = średnie prawdopodobieństwo zaśnięcia
3 = duże prawdopodobieństwo zaśnięcia
siedzenie i czytanie
oglądanie telewizji
bierne siedzenie w miejscach publicznych (np. w teatrze, na zebraniu)
jako pasażer w samochodzie, jadąc przez godzinę bez odpoczynku
leżenie i odpoczywanie po południu, jeśli okoliczności na to pozwalają
w czasie rozmowy, siedząc
spokojne siedzenie po obiedzie bez alkoholu
w samochodzie, podczas kilkuminutowego postoju w korku lub na czerwonym świetle
suma punktów: "
"Jeżeli wynik przekroczy 15 punktów, wówczas rozpoznawane są umiarkowane zaburzenia ze snem. Natomiast, gdy suma wyniesie powyżej 18 punktów, wówczas najprawdopodobniej pacjent cierpi z powodu nadmiernej senności, wymagającej specjalistycznej konsultacji lekarskiej. "
3. Przyczyn nadmiernej senności może być bardzo wiele:
- Nieregularny czas snu, brak wyciszenia przed zaśnięciem, spożywanie napojów z kofeiną przed położeniem się do łóżka
- Depresja i choroby na tle psychicznym
- Obturacyjny bezdech senny (OBS)- choroba objawiająca się zatrzymaniem oddechu podczas snu
- Otyłość
- Cukrzyca
- RLS, czyli zespół niespokojnych nóg
- Infekcje bakteryjne i wirusowe
- Narkolepsja
- Nadużywanie środków odurzających
- Stwardnienie rozsiane
- Dystonie
- Zespoły padaczkowe
- Choroby naczyniowe mózgu
- Ataksje móżdżkowe
- Choroby nerwowo mięśniowe
- Problemy hormonalne
4. Rozpoznanie-Podczas wizyty lekarskiej powinniśmy poinformować naszego lekarza o naszym hronicznym zmęczeniu. Jako pierwsze zaleca się spanie 8 godzin dziennie. Zasypianie o stałej porze i pobudkie także o stałej porze. Jeśli po kilku tygodniach nadal odczuwamy senność lekarz powinien skierować nas na badania:
- Pomiar ciśnienia tętniczego
- EKG
- enzymów wątrobowych ALT, AST
- morfologi podstawowej
- Glukozy we krwi
- THS
- Test latencji snu
- Test utrzymania czuwania
- Badanie polisomnograficzne
- Tomografię głowy
5. Leczenie Nadmiernej senności.
Hipersomię leczy się najczęściej środkami farmakologicznymi, które pobudzają nas do życia są to m,in.
- modafinil, środek pobudzający, podtrzymujący stan czuwania, który powoduje zmniejszenie senności, a także pobudza organizm, zapobiegając napadom drzemki w ciągu dnia;
- metylofenidat, inhibitor zwrotnego wychwytu dopaminy i noradrenaliny, który pomaga lepiej się skoncentrować na zajęciach i zorganizować codzienne życie;
- selegilina, wybiórczy inhibitor MAO-B (monoaminooksydazy B), pozwalający na utrzymanie całkowitej lub częściowej zdolności pacjenta do pracy.
Obecny pęd życia sprzyja nadmiernej senności i jest ona coraz bardziej popularna. Ważne, abyśmy zwracali uwagę na odpowiedni czas snu, prawidłową higienę naszego snu i nigdy nie bagatelizowali jej objawów!
Pomocne strony:
https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/bezsennosc/71407,hipersomnie-nadmierna-sennosc
http://www.bezsennosc.pl/nadmierna-sennosc-hipersomnia/
https://www.poradnikzdrowie.pl/sprawdz-sie/objawy/nadmierna-sennosc-w-ciagu-dnia-przyczyny-badania-i-leczenie-nadmiernej-aa-S1wJ-DPGN-VAGv.html