Test obciążenia glukozą potocznie zwany krzywą cukrową jest jednym z bardzo ważnych badań ciężarnych kobiet. Badanie choć jest bezbolesne nie należy jednak do najprzyjemniejszych. Warto więc wiedzieć na czym polega i jak odpowiednio się do niego przygotować w szczególności gdy wykonujemy je po raz pierwszy w życiu.

Krzywa cukrowa - co to za badanie i jaki jest jego cel

• Test obciążenia glukozą (w skrócie OGTT) jest badaniem przesiewowym wykonywanym doustnie.
• W ciąży wykonuje się badanie glukozy – testu obciążenia/krzywą test 3 punktowy, polegający na poborze trzech próbek krwi.
• Celem badania jest sprawdzenie jak nasza trzustka radzi sobie po podaniu glukozy i czy jest w stanie wyprodukować odpowiednią ilość insuliny.
• Badanie jest o tyle ważne że pozwala wykryć cukrzycę ciążową (w skrócie GDM) dzięki czemu jesteśmy w stanie uchronić nasze dziecko ale i same siebie przed szeregiem powikłań.
• Najczęstszymi powikłaniami u kobiety zalicza się m.in. nadciśnienie, częstsze infekcje dróg moczowych i rodnych, ryzyko przedwczesnego porodu czy też wystąpienia cukrzycy typu 2. po okresie ciąży.
• U noworodków odnotowuje się wyższą masę urodzeniową a co za tym idzie zwiększoną ilość tkanki tłuszczowej, problemy z przemianą materii czy hipoglikemię (nieprawidłowe stężenie glukozy we krwi).

Kiedy powinniśmy wykonać badanie

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia ale i pewnie ginekologa prowadzącego ciążę, kobieta ciężarna powinna wykonać badanie między 24 a 26 tygodniem ciąży. Często ginekolodzy informują, że termin ten można wydłużyć do 28 tygodnia ciąży. Nie mniej najlepiej wykonać badanie w pierwszym przedziale czasowym.

Test obciążenia glukozą - jak przygotować się do badania:

• Min. 8-10h godzin przed badaniem należy być na czczo;
• W tygodniu poprzedzającym badanie nie należy stosować diet węglowodanowych, kobieta ciężarna powinna spożywać posiłki jak zwykle aby wynik był najbardziej wiarygodny;
• Nie należy najadać się słodyczy dzień przed badaniem;
• Warto zadbać o spokojny sen i wypoczynek w noc przed wykonaniem badania;
• Należy w aptece zakupić glukozę 75g w proszku, który przyniesiemy ze sobą na badanie (w przypadku gdy laboratorium nie dysponuje swoim zapasem);
• Badanie możemy wykonać ze skierowaniem na NFZ lub prywatnie (koszt ok. 36zł w zależności od laboratorium);
• Na badanie zgłaszamy się wcześnie rano.

Jak wygląda badanie krok po kroku:

• Po zgłoszeniu do punktu pobrań pielęgniarka sporządza roztwór zakupionej przez nas glukozy (75g) i ciepłej wody (300ml). Należy zwrócić uwagę aby glukoza była całkowicie rozpuszczona w wodzie;
• Płyn należy wypić w jak najmniejszych odstępach czasowych. Nie trzeba wypić go „na raz” natomiast nie zaleca się długich przerw pomiędzy łykami;
• Z palca pobierana jest od nas próbka „0” krwi. Pierwsza kropla zostaje wytarta gazikiem, do badania pobierana jest kolejna i umieszczana na pasku. Pasek zostaje umieszczony w glukometrze (aparacie do pomiaru cukru we krwi) i automatycznie otrzymujemy wyniki;
• Kolejna próbka „1” zostaje pobrana z żyły łokciowej po dokładnej godzinie od pobrania próbki „0”;
• Ostatnia próbka „2” zostaje pobrana również z żyły łokciowej po dwóch godzinach od pobrania próbki „0”.
• Próbki „1” i „2” zostają przekazane do laboratorium. Na wynik czeka się około 1 dnia, zwykle wynik pojawia się tego samego dnia wieczorem (w zależności od laboratorium).

Czego nie wolno robić podczas trwania całego badania

• Z pewnością zostaniemy poinformowane przez personel medyczny o tym, aby nie podejmować żadnej aktywności fizycznej. Podczas całego trwania badania należy przyjąć pozycję siedzącą. Możemy wyłącznie korzystać z toalety.
• Podczas badania obowiązuje nas zakaz spożywania jakichkolwiek posiłków i palenia tytoniu. Możemy natomiast spożywać bardzo małe ilości wody niegazowanej.
• Należy niezwłocznie zgłaszać pielęgniarce wszystkie niepokojące objawy m.in. uderzenia gorąca, zimne poty, wymioty, nudności lub zawroty głowy.

Wartości prawidłowe u kobiet w ciąży:

• Próbka „O”       3,9-5,5 mmol/l         70-92mg/dl
• Próbka „1”        <7,8mmol/l               <140mg/dl
• Próbka „2”        <7,8mmol/l               <140mg/dl

Zakres referencyjny może się nieznacznie różnić między laboratoriami. Wartości podane powyżej zostały opracowane na podstawie zaleceń klinicznych przyjętych przez Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.

Z własnego doświadczenia:

• Polecam zakup glukozy smakowej (w aptekach dostępna o smaku cytrynowym, pomarańczowym i malinowym). Ze swojego doświadczenia polecam cytrynową. Producenci zapewniają, że smak nie ma wypływu na wynik badania;
• Polecam wypić przygotowany roztwór na 2-3 razy a ostatni łyk popić wodą niegazowaną i przepłukać lekko usta, zęby i język, dzięki czemu pozbędziemy się bardzo słodkiego smaku i odruchu wymiotnego;
• Warto zabrać ze sobą butelkę z wodą niegazowaną jeśli w danym punkcie/laboratorium nie mamy do dyspozycji dystrybutora z wodą pitną;
• Warto pilnować czasu pobrań kolejnych próbek krwi, szczególnie gdy w poczekalni gromadzą się kolejni pacjenci. Pamiętajmy, że podczas badania ale i jako kobiety w ciąży obowiązuje nas pierwszeństwo;
• Warto zabrać ze sobą książkę lub mieć naładowany telefon aby nie nudzić się przez godziny pomiędzy pobraniami krwi;
• Przede wszystkim nie denerwować się gdy otrzymamy wyniki i poczekać na konsultację z lekarzem, który ewentualnie zleci dalsze badania i pokieruje nas np. do dietetyka. Warto pamiętać, że każda kobieta inaczej reaguje na badanie i niezbyt pomyślny wyniki nie zawsze bywa jednoznaczny z chorobą.