Nadmierna waga u niemowlaka może być przyczyną wielu problemów, zarówno zdrowotnych jak i rozwojowych. Bardzo często rodzice, w trosce o opacznie pojęte dobro swojej pociechy, przekarmiają dziecko, doprowadzając je do otyłości. Dlatego, przedstawiam kilka zasad, którymi powinnaś się kierować, aby kształtować prawidłowe nawyki żywieniowe u swojego maluszka.

Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że otyłość dotyka nie tylko osób dorosłych ale też dzieci oraz niemowlęta. Światowa Organizacja Zdrowia, Centrum Zdrowia Dziecka, Instytut Matki i Dziecka oraz Instytut Żywności i Żywienia, przeprowadzając badania masy ciała niemowląt w Polsce, wydali zgodną opinię na temat problemu otyłości dzieci w naszym kraju: polskie dzieci mają jedną z najwyższych średnich wagi w Europie.

Kiedy należy zacząć się martwić?

Według zaleceń żywieniowych dziecko w pierwszych miesiącach życia powinno przybierać na wadze od 700 do 1200 gram miesięcznie. Po ukończeniu pół roku przyrost wagi powinien wynosić około 600 gram na miesiąc. Aby sprawdzić, czy Twoje dziecko ma adekwatną do swojego wieku wagę ciała, możesz nanieść jego wymiary na siatkę centylową (są na końcu książeczki zdrowia). Centyle to wykresy opracowane na podstawie ogólnopolskich danych statystycznych. Pomogą Ci dowiedzieć się, czy Twoje dziecko rozwija się prawidłowo w porównaniu z innymi. Można również wyliczyć stosunek masy do wzrostu wyrażony w centylach.

Prawidłowy wynik mieści się pomiędzy 25. a 75. centylem i oznacza, że nie ma powodów do obaw. Jeśli jednak u Twojego dziecka wynik przekracza 90. centyl - warto przyjrzeć się jego diecie.

Nadmiar tkanki tłuszczowej może zaszkodzić dziecku na wiele sposobów. Oto niektóre z nich:

• utrudniona nauka samodzielnego siadania, wstawania i chodzenia;
• brak chęci do aktywności fizycznych oraz energicznych zabaw;
• podwyższone stężenie cholesterolu i trójglicerydów;
• nadciśnienie tętnicze;
• otyłość w wieku dorosłym;
• zaburzenia metaboliczne (np. cukrzyca);
• podatność na infekcje dróg oddechowych.

Aby uniknąć negatywnych konsekwencji nadmiernej wagi ciała, wystarczy, że zastosujesz się do kilku prostych zasad, które u mnie sprawdziły się w stu procentach:

Karmienie piersią minimum do 6. miesiąca życia

Jest to najlepszy sposób żywienia niemowląt, ponieważ Twoje mleko jest idealnie zbilansowane i zawiera wszystkie potrzebne dziecku składniki odżywcze. WHO zaleca karmienie na żądanie. Niektóre niemowlęta potrafią „wisieć” przy piersi cały czas i traktują ją jako uspokajacz. Wtedy mogą dużo przybierać. Rada dla Ciebie: nie podawaj dziecku piersi za każdym razem, gdy tylko zapłacze. Łzy mogą być związane nie z pragnieniem czy głodem, ale z potrzebą przytulenia.
Niemowlęta do 3. miesiąca mogą żądać częściej. Starsze dopominają się piersi częściej w czasie upałów, ponieważ chcą pić, a niektóre, bo lubią jeść i te powinny mieć delikatne ograniczenia.

Nie podawaj jedzenia „na pocieszenie”

Ta zasada nie tylko dotyczy karmienia piersią, ale również mlekiem modyfikowanym i pokarmem stałym. Gdy dajesz swojemu maluchowi pokarm, aby uspokoić jego płacz, możesz doprowadzić go do nadwagi. Dzieje się tak dlatego, że w ten sposób uczysz dziecko rozładowywać napięcie emocjonalne poprzez jedzenie, a to w przyszłości może doprowadzić je do zaburzeń odżywiania.

Jeśli karmisz mlekiem modyfikowanym, zawsze przygotowuj mieszankę zgodnie z instrukcją

Mleko modyfikowane jest bardzo kaloryczne, dlatego nie należy podawać go więcej niż zaleca jego producent. Wsypując proszek do butelki, pamiętaj, żeby stosować się do zalecanej liczby porcji. Zagęszczanie mieszanki większą ilością łyżek mleka, może spowodować, że maluch za szybko przytyje, a także może mieć problemy z brzuszkiem.

Pozwól dziecku regulować swoje potrzeby

Jeśli maluch nie ma ochoty dokończyć wyznaczonej dla niego porcji, nie namawiaj go. Zgodnie z nowym schematem żywienia niemowląt, zastosuj się do zasady: Ty decydujesz, co maluch je, a maluch decyduje, ile zje.

Unikaj karmienia nocnego

Zaleca się, aby od 6. miesiąca życia zacząć przyzwyczajać dziecko, że noc służy do spania, a je się w dzień. Warto to robić, ze względu na ryzyko próchnicy butelkowej, jak również z powodów dietetycznych. W nocy metabolizm też „idzie spać”, co może prowadzić do szybszego odkładania się tkanki tłuszczowej. Jeśli Twoja pociecha będzie się przebudzać w środku nocy, zamiast mleka możesz podać mu do picia wodę. U mnie sprawdziło się również zwiększenie kaloryczności podawanej przed snem kolacji, jak już przeszliśmy na pokarmy stałe – malec był dłużej syty i spał spokojnie.

Unikaj słodzonych napojów

Jeśli Twój maluch jest karmiony piersią, nie ma potrzeby go dopajać. W innych przypadkach najlepiej podawać malcowi niegazowaną, przegotowaną wodę z butelki. Może to być woda niskozmineralizowana, niskosodowa i niskosiarczanowa, źródlana, o niskim stężeniu soli mineralnych (poniżej 500mg/l). Zwróć uwagę na te marki wód, które posiadają rekomendację Centrum Zdrowia Dziecka lub Instytutu Matki i Dziecka. Pamiętaj, że wodę z kranu należy najpierw przegotować i ostudzić przed podaniem. Soki, herbatki dla niemowląt oraz wody o smaku owocowym nierzadko zawierają ogromne ilości kalorycznego cukru, dlatego najlepiej unikać ich już od samego początku, żeby nie przyzwyczajać dziecka do słodkiego smaku. Chyba że będą to herbatki ziołowe niesłodzone.

Wybieraj zdrowe przekąski

Jeśli Twoja pociecha dopomina się przekąsek, wybieraj te, które nie zawierają pustych kalorii, podaj cząstki jabłek lub marchewki. Chrupki, słodkie bułki lub ciasteczka nie są najlepszym wyborem, ze względu na ich niską wartość odżywczą oraz wysoką kaloryczność.

Oswajaj dziecko z warzywami

Aby wyrobić u malucha nawyk jedzenia warzyw, zacznij od nich rozszerzanie diety. Jeśli dziecko pozna smak warzyw przed owocami, łatwiej je zaakceptuje – nie będzie mu przeszkadzać, że nie są słodkie.

Przyzwyczajaj do aktywności na świeżym powietrzu

Nawet jeśli malec jeszcze nie chodzi, zabieraj go na spacery w wózku, aby przyzwyczajać go do wychodzenia z domu. Czas spędzony na świeżym powietrzu jest o wiele cenniejszy od tego spędzonego w domu, gdyż stanowi pretekst dla aktywności fizycznej.

Staraj się wykluczać telewizję. Maluchy nie potrzebują jej do 3 roku życia. Aby uczyć dziecka dobrych nawyków nie oglądaj telewizji przy nim. Lepiej spędzać czas na aktywnej zabawie. Ruch sprzyja zdrowiu i przeciwdziała otyłości, natomiast telewizja, tablety i komórki zaburzają rozwój (zwłaszcza mowy), uczą złych nawyków i niestety zaburzają relacje z rodzicami.